Nadmiar testosteronu u kobiet prowadzić może do występowania różnych somatycznych przejawów tego stanu (np. pojawiania się owłosienia w nietypowych dla kobiet miejscach), jak i może być przyczyną trudności z zajściem w ciążę. Dlaczego nadmiar androgenów utrudnia poczęcie dziecka, jak nadmiar testosteronu może wpływać na rozwijające się w macicy dziecko i co zrobić, kiedy pacjentka ma zbyt dużo testosteronu? Testosteron krąży nie tylko w męskich, ale i w żeńskich organizmach. Owszem, jego ilości u kobiet są zdecydowanie mniejsze niż u mężczyzn, aczkolwiek powstające w nadnerczach i jajnikach androgeny pełnią u pacjentek kilka różnych funkcji. Testosteron jest kobietom potrzebny, ale tylko w niewielkich ilościach. Kiedy pacjentka ma go w swoim organizmie zbyt dużo, związane z tym mogą być różnorakie problemy. Nadmiar testosteronu może być widoczny gołym okiem – kobieta może bowiem zauważać wtedy u siebie przejawy hirsutyzmu, polegające na tym, że włosy zaczną się u niej pojawiać w obrębie jej twarzy czy klatki piersiowej. Zbyt duża ilość tego androgenu prowadzić może jednak i do innych problemów, związanych z ciążą. Spis treści: Nadmiar testosteronu przed zajściem w ciążę Nadmiar testosteronu a owulacja Nadmiar testosteronu w trakcie ciąży Nadmiar testosteronu a ryzyko powikłań w trakcie ciąży Wyrównanie poziomu testosteronu Nadmiar testosteronu przed zajściem w ciążę Na samym wstępie warto zaznaczyć jedno: pacjentka z nadmiarem testosteronu jak najbardziej może zajść w ciążę, aczkolwiek w jej przypadku może to być zdecydowanie trudniejsze niż u kobiet, które nie doświadczają zaburzeń hormonalnych. Powodem trudności z poczęciem dziecka przy nadmiarze androgenów są przede wszystkim występujące wtedy zaburzenia miesiączkowania. Czytaj: Zaburzenia hormonalne mogą utrudniać zajście w ciążę Nadmiar testosteronu a owulacja Aby pacjentka mogła zajść w ciążę, musi u niej dojść do uwolnienia gotowej do zapłodnienia komórki jajowej, czyli musi wystąpić owulacja. Nadmierna ilość krążącego w organizmie testosteronu może natomiast prowadzić do zaburzeń owulacji. Polegać one mogą zarówno na tym, że owulacje, a więc i dni płodne będą występowały u pacjentki bardzo nieregularnie, jak i może dochodzić do tego, że w cyklu miesiączkowym w ogóle owulacja nie będzie miała miejsca. Jeżeli komórka jajowa nie zostanie uwolniona, to wtedy po prostu zajście w ciążę nie będzie możliwe – jest to podstawowy mechanizm, w którym nadmiar testosteronu może utrudniać zajście w ciążę. Na tym jednak niestety nie koniec – testosteron w zbyt dużych ilościach może utrudniać poczęcie dziecka, ale i może on mieć negatywny wpływ na przebieg samej ciąży. Czytaj: Androgeny - co oznacza nadmiar męskich hormonów u kobiet Jakie są przyczyny spóźniania się okresu? Nadmiar testosteronu w trakcie ciąży Zbyt duże ilości testosteronu u kobiety mogą być przyczyną wielu ciążowych problemów. Jednym z nich jest ryzyko poronienia. W kilku już różnych badaniach naukowych zauważano związek pomiędzy nadmiarem testosteronu a poronieniami. W trakcie jednej z takich analiz zaobserwowano, że prawie 15 proc. pacjentek, u których występowały poronienia nawykowe, miało podwyższony poziom testosteronu. Nie do końca wiadomo, w jakim mechanizmie nadmiar testosteronu miałby wywoływać taki efekt – podejrzewa się, że może to być skutkiem tego, że jeżeli dochodzi do owulacji przy nadmiarze testosteronu, to uwolniona komórka jajowa może nie być w pełni dojrzała. Inną hipotezą, która może tłumaczyć związek pomiędzy nadmiarem testosteronu a poronieniami nawykowymi, jest ta, według której u pacjentek może wtedy występować niedobór estrogenów, przez co mogłoby dochodzić do zaburzeń implantacji zapłodnionej komórki jajowej w obrębie błony śluzowej macicy. Nadmiar testosteronu a ciąża Nie tylko jednak poronienia mogą być problemem związanym z nadmiarem testosteronu. U pacjentek z zespołem policystycznych jajników – który jest jedną z podstawowych przyczyn nadmiaru testosteronu u kobiet – zwiększone jest ryzyko wystąpienia takich problemów, jak cukrzyca ciążowa czy nadciśnienie tętnicze indukowane ciążą. Poza nimi, innym groźnym problemem, którego ryzyko może być nasilone przez zbyt wysoki poziom testosteronu, jest stan przedrzucawkowy, który może skutkować porodem przedwczesnym. Czytaj: Objawy przed okresem - po czym poznać, że zbliża się miesiączka? Czy możliwe jest zajście w ciążę podczas okresu? Nadmiar testosteronu a ryzyko powikłań w trakcie ciąży Androgeny – wtedy, kiedy są dostarczane do organizmu pacjentki, np. w związku z zażywaniem przez nią leków o działaniu androgennym czy stosowaniem przez nią sterydów anabolicznych – mogą wywierać bardzo niekorzystne działanie na płód. W takich sytuacjach istnieje bowiem ryzyko, że dojdzie do maskulinizacji płodu żeńskiego, czyli do wykształcenia się u dziewczynki odpowiedników męskich narządów rozrodczych. Jeden aspekt wymaga tutaj zdecydowanie wyraźnego podkreślenia. Otóż ze względu na to, jak różne i jak poważne mogą być konsekwencje nadmiaru testosteronu u kobiet, w sytuacji, gdy pacjentka z tym problemem zajdzie w ciążę, bezapelacyjnie jej przebieg musi być znacznie czujniej monitorowany niż w przypadku ciąż kobiet bez zaburzeń hormonalnych. Czytaj: Plamienie zamiast okresu - kiedy kalendarz miesiączkowy płata figle Psychoza menstruacyjna - czy w ogóle istnieje? Wyrównanie poziomu testosteronu Zbyt wysoki testosteron, jak doskonale widać, może być przyczyną różnorodnych trudności. Szczęśliwie problem ten można leczyć, najpierw jednak konieczne jest znalezienie jego przyczyny. Jeżeli okaże się, że nadmiar testosteronu wynika z chorowania przez pacjentkę na zespół policystycznych jajników, w leczeniu wykorzystane mogą być dwuskładnikowe hormonalne tabletki antykoncepcyjne. W sytuacji, gdy za problem odpowiadają zaburzenia czynności tarczycy (zwłaszcza jej nadczynność) czy hiperprolaktynemia, unormowanie takich zaburzeń hormonalnych może ostatecznie doprowadzić do oczekiwanego spadku poziomu testosteronu.
Testosteron jest męskim hormonem płciowym, który odpowiada za kształtowanie się u mężczyzn pierwszo- i drugorzędnych cech płciowych. Jego ilość przekraczająca normy zwiększa ryzyko zawału i udaru, może także powodować pojawienie się u mężczyzn cellulitu i powiększenie się piersi. Testosteron jest męskim hormonem płciowym, który odpowiada za kształtowanie się u mężczyzn pierwszo- i drugorzędnych cech płciowych. Jego ilość przekraczająca normy zwiększa ryzyko zawału i udaru, może także powodować pojawienie się u mężczyzn cellulitu i powiększenie się piersi. Przyczyną nadmiaru testosteronu we krwi najczęściej jest stosowanie preparatów testosteronowych i środków sterydowych. Kasia Gotuje - BABKA JOGURTOWA WIELKANOCNA MALINOWA Znaczenie testosteronu dla męskiego organizmu Testosteron należy do męskich hormonów płciowych z grupy androgenów. Choć w niewielkiej ilości występuje także u kobiet, dla mężczyzn ma dużo większe znaczenie. Odpowiada u nich za rozwój narządów płciowych oraz za drugorzędne cechy płciowe: specyficzny, typowo męski, rozwój mięśni, zarost na twarzy, klatce piersiowej i plecach, grubsze struny głosowe i niższy głos. Jest także czynnikiem podnoszącym poziom libido. Prawidłowe stężenie testosteronu – normy dla mężczyzn Prawidłowe stężenie testosteronu we krwi wynosi u mężczyzn od 8 do 12 nmol/l (2,3-3,4 ng/ml). Poziom testosteronu obniża się z wiekiem. Aż 40% mężczyzn po 45. roku życia ma obniżony poziom testosteronu. Objawy zbyt małej jego ilości, takie jak: przemęczenie, spadek libido, obniżony nastrój i bezsenność, skłaniają niektórych mężczyzn do stosowania preparatów, które stymulują produkcję testosteronu. Nieodpowiednie dawkowanie ich może doprowadzić do zbyt dużego stężenia testosteronu we krwi. Inną przyczyną zbyt dużego stężenia testosteronu jest przyjmowanie środków anabolicznych przez osoby, które w krótkim czasie chcą rozbudować masę mięśniową. Nadmiarowy testosteron przekształca się w estrogeny Zbyt duże dawki testosteronu mogą doprowadzić do tego, że jego część zacznie przekształcać się w estrogeny, czyli żeńskie hormony płciowe. Zbyt duża ilość estrogenów u mężczyzn może powodować wahania nastroju, zatrzymywanie wody w organizmie, cellulit, nadciśnienie i powiększenie piersi (ginekomastię). Nadmiar testosteronu powoduje trądzik i łysienie Zbyt duża ilość testosteronu może być także przyczyną intensywnego wydzielania łoju przez gruczoły skóry. Nadmiar łoju może zatykać pory skóry i sprawiać, że na skórze będą pojawiały się trądzikowe krosty i wypryski. Nadmiar testosteronu często odpowiada też za łysienie. Zmniejszenie jąder może być efektem zbyt dużej ilości testosteronu Kiedy mózg otrzymuje sygnał o wysokim poziomie testosteronu w organizmie, zakłada, że jest to testosteron wytwarzany przez jądra. Aby zapobiec nadmiarowi tego hormonu, mózg zmniejsza wtedy produkcję lutropiny, hormonu, który stymuluje produkcję testosteronu w jądrach. Może to mieć konsekwencje w postaci zmniejszenia się jąder. Wzmożona produkcja czerwonych ciałek krwi Jednym ze skutków zbyt dużej ilości testosteronu bywa również wzmożona produkcja czerwonych krwinek. Może ona doprowadzić, szczególnie u starszych mężczyzn, do zawału mięśnia sercowego i zakrzepów. Czy nieprawidłowy poziom hormonów w organizmie może być groźny? Poznaj objawy nadmiaru testosteronu u kobiet. Badaj się regularnie! Jak sprawdzić poziom testosteronu - badanie testosteronu. Nadmierne owłosienie i niepłodność? Czym jeszcze skutkuje nadmiar testosteronu u kobiet i mężczyzn? Badasz swój progesteron? Oto przyczyny i objawy niedoboru progesteronu u kobiet. Jedz cenne jaja! Poznaj kalorie i wartości odżywcze żółtek jaja.
Za sprawą wysiłku fizycznego, do którego zmuszani są maratończycy, podwyższeniu ulega bowiem poziom testosteronu. Panie odbierają takich jegomościów nie tylko jako zdrowszych i lepiej wysportowanych, uważają ich też za bardziej męskich i płodnych. Co za tym idzie, uchodzą oni też za lepszych kandydatów na ojców.
Nadmiar androgenów u kobiet może powodować hiperandrogenizację, której przejawem może być porost włosów w miejscach typowych dla mężczyzn (hirsutyzm), jak i trądzik czy łojotok. Przy podejrzeniu, że pacjentka może mieć nadmiar androgenów, zdecydowanie konieczne jest udanie się do lekarza. Dlaczego to takie ważne i co może oznaczać nadmiar androgenów u kobiet? Tradycyjnie mówi się, że androgeny to męskie hormony płciowe, a estrogeny i progestageny są zaś kobiecymi hormonami płciowymi. Tak rzeczywiście jest i u przedstawicieli odmiennych płci dominują inne hormony płciowe, aczkolwiek jedno wymaga tutaj wyraźnego podkreślenia: u kobiet również są produkowane pewne ilości androgenów, w organizmach mężczyzn powstają zaś pewne ilości estrogenów i progestagenów. Spis treści: Androgeny u kobiet Objawy nadmiaru androgenów u kobiet Nadmiar androgenów u kobiet a PCOS Nadmiar androgenów u kobiet a guzy jajnika Nadmiar androgenów u kobiet a choroby nadnerczy Inne przyczyny nadmiaru androgenów Norma androgenów u kobiet Diagnostyka hiperandrogenizmu u kobiet Leczenie hiperandrogenizmu u kobiet Androgeny u kobiet Androgeny u kobiet produkowane są w jajnikach i w nadnerczach. Ich rola w przypadku tej płci nie została do końca odkryta – zauważono już jednak to, że androgeny u kobiet mają wpływ na tempo procesów kościotworzenia, zwiększają one masę mięśniową, a także wywierają wpływ na libido oraz na nastrój. Androgeny produkowane w kobiecym organizmie nie dają o sobie znać zasadniczo do momentu, dopóki nie jest w nim ich za dużo. Stan, kiedy u pacjentki produkowanych jest zbyt dużo męskich hormonów płciowych, określany jest mianem hiperandrogenemii, występowanie zaś przejawów nadmiaru androgenów u kobiet nazywane jest hiperandrogenizacją. Problem jest częstszy niż można by potencjalnie przypuszczać: szacuje się bowiem, że z nadmiarem androgenów może się zmagać 5 do nawet 15 proc. kobiet będących w wieku rozrodczym. Objawy nadmiaru androgenów u kobiet Jeżeli pacjentka zmaga się z hiperandrogenizacją, to zazwyczaj jest ona tego świadoma. Objawem nadmiaru androgenów u kobiet najczęściej jest bowiem hirsutyzm, czyli występowanie owłosienia w miejscach, w których typowo występuje ono u mężczyzn. O hirsutyzmie mówi się wtedy, gdy włosy pojawiają się u kobiety w obrębie twarzy, klatki piersiowej, brzucha czy wewnętrznych stron ud oraz pleców. Poza dodatkowym owłosieniem, będącym przyczyną skrępowania wielu kobiet z hiperandrogenizacją, nadmiar androgenów u kobiet może prowadzić do: łysienia typu męskiego (czyli tego, gdzie włosy wypadają z czubka głowy oraz ze skroni), trądziku, łojotoku, zmiany barwy głosu na niższą, zaburzeń miesiączkowania, problemów z zajściem w ciążę W przypadku, gdy u pacjentki dojdzie do bardzo wyraźnego nadmiaru androgenów, rozwijać się może u niej wirylizacja, polegająca na powiększeniu łechtaczki, wyraźnym obniżeniu tembru głosu oraz wykształceniu się umięśnienia typowego dla męskiej sylwetki. Hiperandrogenizm może prowadzić do wielu różnych problemów – co jednak może do być jego przyczyną? Czytaj: Objawy przed okresem - po czym poznać, że zbliża się miesiączka? Jakie są przyczyny spóźniania się okresu? Nadmiar androgenów u kobiet a PCOS Jedną z najczęstszych przyczyn hiperandrogenizacji jest zespół policystycznych jajników (PCOS). W przypadku tego schorzenia nadmierna produkcja androgenów zachodzi z kilku powodów. Dzieje się tak przez to, że zwiększone stężenia lutropiny (LH) pobudzają do syntezy androgenów komórki tekalne jajnika, oprócz tego insulina (której u pacjentek z PCOS wydzielane są nadmierne ilości) również stymuluje komórki jajnikowe do produkcji męskich hormonów płciowych. W przebiegu PCOS występuje wiele, poza hiperandrogenizacją, nieprawidłowości. U pacjentek pojawiać się mogą zaburzenia miesiączkowania, ale i nadwaga lub otyłość. Z chorobą związana jest insulinooporność, a także zaburzenia płodności. Nadmiar androgenów u kobiet a guzy jajnika Za tym, że za hiperandrogenizację odpowiada hormonalnie czynny guz jajnika, przemawiać może przede wszystkim to, że objawy nadmiaru androgenów postępują bardzo szybko. Czujność zawsze musi wzbudzić również to, gdy hiperandrogenizacja pojawia się u młodej (mającej 20-30 lat) kobiety, będącej po okresie dojrzewania płciowego. Guzy jajnika mogą doprowadzać do bardzo znaczącego zwiększenia ilości androgenów w kobiecym organizmie – w ich przypadku nierzadkie jest wystąpienie wspominanej wcześniej wirylizacji. Różne zmiany mają zdolność do produkcji męskich hormonów płciowych, jako ich przykłady można wymienić jądrzaka (nowotwór z komórek Sertolego i Leydiga), gruczolakoraka jajnika oraz guz Krukenberga. Czytaj: Czy możliwe jest zajście w ciążę podczas okresu? Plamienie zamiast okresu - kiedy kalendarz miesiączkowy płata figle Nadmiar androgenów u kobiet a choroby nadnerczy Przyczyną hiperandrogenizacji mogą być nie tylko choroby jajników, ale i choroby nadnerczy. Tutaj jako możliwe źródło nadmiaru androgenów można podać wrodzony przerost nadnerczy, ale i zmiany pojawiające się już w trakcie życia – takowymi może być guz nadnerczy (doprowadzający do wystąpienia zespołu Cushinga), jak i guz przysadki mózgowej produkujący nadmierne ilości ACTH, czyli kortykotropiny (wtedy rozwija się choroba Cushinga). Inne przyczyny nadmiaru androgenów u kobiet Nadmiar androgenów może być związany z innego jeszcze rodzaju problemami. Zdarza się, że hiperandrogenizacja pojawia się w związku z menopauzą. Taka możliwość może mieć miejsce szczególnie w początkowym okresie zakończenia miesiączkowania – spadają wtedy drastycznie stężenia estrogenów w żeńskim organizmie, przez co może dochodzić do ilościowej dominacji androgenów, skutkującej właśnie hiperandrogenizacją. Innymi problemami, które również mogą być powiązane z wystąpieniem nadmiaru androgenów u kobiet, są: akromegalia, hiperprolaktynemia (która może być skutkiem np. wystąpienia gruczolaka przysadki produkującego prolaktynę), nadczynność tarczycy Istnieje również możliwość, że hiperandrogenizacja będzie skutkiem przyjmowania pewnych leków. Tak może się dziać np. w przypadku kobiet przyjmujących danazol (środek ten bywa zalecany chorym na endometriozę) oraz przy stosowaniu środków zawierających progestageny (np. lewonorgestrel, który bywa jednym ze składników doustnych tabletek antykoncepcyjnych). Czytaj: Psychoza menstruacyjna - czy w ogóle istnieje? Czy ból jajników przed okresem powinien niepokoić? Norma androgenów u kobiet Przyczyny nadmiaru androgenów u kobiet mogą być naprawdę różne – może nimi być stosowanie leków, jak i nowotwór – w związku z czym nie ulega wątpliwości, że przy podejrzeniu tego problemu pacjentka zdecydowanie powinna odwiedzić lekarza. Pacjentki, które zmagają się z hirsutyzmem, przed wizytą u specjalisty powinny powstrzymać się od golenia włosów z nietypowych dla kobiet lokalizacji – lekarz musi mieć możliwość obejrzenia włosów po to, aby móc stwierdzić, czy rzeczywiście jest to hirsutyzm. Diagnostyka hiperandrogenizmu W diagnostyce nadmiaru androgenów u kobiet wykorzystywanych jest wiele różnych badań. Istotne jest zebranie wywiadu z pacjentką (w którym pytana jest ona o to, od kiedy występują u niej objawy hiperandrogenizmu czy też o to, czy jakaś inna kobieta w jej rodzinie miała podobne problemy), jak i przeprowadzenie badania ginekologicznego (szczególnie, jeżeli potencjalną przyczyną nadmiaru androgenów jest PCOS lub guz jajnika). Ważne jest wykonanie badań hormonalnych – oznaczane bywa chociażby stężenie wolnego testosteronu. Norma wolnego testosteronu u kobiet wynosi mniej niż 8,5 ng/ml. Samo jednak wykonanie tego badania nie umożliwi uzyskania odpowiedzi na pytanie, co doprowadziło do wystąpienia nadmiaru androgenów – do tego konieczne jest wykonanie innych badań, takich jak oznaczenia we krwi stężeń: hormonów nadnerczowych, prolaktyny, estradiolu, FSH, LH, SHBG (globuliny wiążącej hormony płciowe), hormonów tarczycy. Diagnostyka nadmiaru androgenów u kobiety może więc zająć trochę czasu, jest ona jednak bardzo ważna. Znalezienie przyczyny hiperandrogenizacji jest kluczowe ze względu na to, że to właśnie ku niej kierowane są oddziaływania terapeutyczne. Czy wiesz wszystko o zaburzeniach miesiączkowania? Wideo Leczenie hiperandrogenizmu u kobiet Leczenie nadmiaru androgenów u kobiet jest ściśle uzależnione od przyczyny, która doprowadziła do tego stanu. W przypadku PCOS wykorzystuje się dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne, a u pacjentek z tym schorzeniem, które nie planują starań o dziecko, leczenie może polegać na stosowaniu leków antyandrogennych. W przypadku guzów hormonalnie czynnych – czy to jajnika, nadnerczy czy przysadki – podstawę leczenia stanowi zaś operacyjne usunięcie takiej zmiany. U części jednak pacjentek – pomimo przeprowadzenia wyjątkowo dokładnej diagnostyki – nie udaje się odnaleźć przyczyny hirsutyzmu czy powiązanej z nim hiperandrogenizacji. W takim wypadku jedyną opcją pozostaje usuwanie zbędnego owłosienia, co większość pacjentek, ze względu na odczuwany dyskomfort, po prostu czyni. Część z nich w takim wypadku korzysta z golenia włosów, po pewnym jednak czasie niechciane włosy odrastają. Z tego właśnie powodu część pacjentek, które cierpią na hirsutyzm, decyduje się na skorzystanie z trwałych metod depilacji, takich jak np. laserowe usuwanie owłosienia.. 137 466 107 103 287 34 457 177